Ana Sayfa » Yıl 10, Sayı 36 (Ocak 2015) » HAYATIMIZ ORİGAMİ

HAYATIMIZ ORİGAMİ

Japonca bir kelime olan Origami, “katlamak” anlamına gelen “ori- (折り)” ve “kağıt” anlamına gelen “gami-(紙)” kelimelerinin bir araya gelmesi ile oluşmuştur. Kağıt katlama sanatı olarak anılan origaminin ilk zamanlardaki adı “Orikata” idi.

Origaminin başlangıcı kesin olarak bilinmemekle birlikte, iki bin yıl önce Çinlilerin kâğıdı bulmasına dayandırılmaktadır. Japonya’ya gelişinin ise M.Ö. 600’lü yıllarda Budist rahipler tarafından olduğu düşünülmektedir.

Resimde görülen iyi şansı simgeleyen noshi; doğum, düğün, mezuniyet, terfi gibi kutlu olaylarda hediyelere eklenen dekoratif origami ürünüdür. Origami, ilk zamanlarda kâğıdın çok kıymetli olması sebebiyle, değerli hediyeleri süslemekte kullanılmıştır. Hala günümüzde Japonlar düğün, doğum, mezuniyet gibi seremonilerde hediyelerini mutlaka o temaya özel katlanmış kâğıtlarla vermektedirler.

Günümüzde tüm dünyada yaygın olarak bilinen bir origami efsanesi vardır. Kişinin dilek tutup 1000 turnayı katlaması durumunda dileğinin gerçekleşeceğine inanılır. Hiroşima'da, atom bombasının patlaması sonucunda radyasyon etkisiyle lösemi hastalığına yakalanan 12 yaşındaki Sasaki Sadako bu efsaneye inanarak iyileşmek dileğiyle 1000 turnayı katlamaya başlamıştır. Ancak sayıyı 1000’e tamamlayamadan hastalığa yenik düşmüştür. Bu efsane, yürek burkan bu olayın duyulmasıyla tüm dünyaya yayılmıştır. Sadako, o gün o sayıya ulaşamamıştır.

fakat o günden sonra her yıl Japonlar, 6 Ağustos Barış Gününde Sadako’nun anısına yaptıkları 1000 turna kuşunu, Hiroşima’ya, Sadako’nun anıtına göndermektedirler.Bilinen ilk origami kitabı da bu efsaneyle ilişkili bir kitaptır. Bu kitap, 1797 yılında Japonya’da yayınlanmış olan “Hiden Senbazuru Orikata”dır. Kitapta 1000 turna katlamanın sırları anlatılır.
Japonya’da, 1926-1989 yılları arasında yaşanan Şova 

Akira Yoshizawa, origami tarifinde kullanılan sembolleri icat etmesi ile origami dünyasında önemli bir yere sahip olmuştur. 

Origami, özellikle son 30 yılda gelişen yöntemlerle, bilim, tasarım, sağlık, eğitim gibi alanlara da hizmet etmektedir. Örneğin uzay araçları için cam teleskop ve güneş paneli tasarımlarında; günlük hayatımızda sıkça karşımıza çıkan akıllı telefon ve tabletlerin katlanabilir kılıfları, bebek arabaları, hava yastıkları, damar içine yerleştirilen stentler gibi birçok ürünün tasarımlarında origami teknikleri kullanılmaktadır.
Çocuklar üzerinde davranışsal, sosyal, duygusal ve dil gelişimlerine etkileri olduğu bilinen origami okullarda da eğitim aracı olarak kullanılmaktadır.